Bu yazıda Google, Bing, Yandex, Youtube ya da Facebook gibi arama motorlarının nasıl çalıştığını öğreneceksiniz. Ayrıca arama motorlarının çalışma biçimini öğrenerek, sıralamalarda nasıl daha iyi yer edinebileceğinizi anlayacaksınız.
Arama Motoru Nedir?
Arama motorları web kullanıcılarını arama niyetlerine göre sonuçları bulan ve listeleyen araçlara verilen genel addır.
Piyasanın hakimi olan Google’dan sonra en bilinen arama motorları Bing, DuckDuckGo ve Yandex’tir.
Arama motorları genel olarak kendi kullanıcılarının en kısa yoldan bilgiye ulaşmasını hedefler. Google özellikle bu konuda sürekli geliştirmeler yaparak kullanıcının hemen bilgiye erişmesini sağlıyor.
Bunu en iyi başaran arama motorları da piyasada o kadar güçlü konumda bulunurlar.
Arama Motorları Nasıl Çalışır?
Arama motorları genel olarak tarama (crawling), dizine ekleme (indexing) ve arama sonuçlarını yayınlama (SERP) işlevlerini yerine getirirler.
Yani kısaca Google gibi bir arama motoru sizin web sayfanızı tarar, kendi dizinine ekler ve kullanıcılarına gerektiği yerlerde gösterimini sağlar.
Peki arama motorları bunu nasıl yapıyor?
Öncelikle Googlebot, Yandexbot veya Bingbot gibi arama motorlarının büyük bir örümcek ordusu olduğunu düşünün. Bu sanal örümcekler daha önceden dizine eklenmiş olan sayfaları gezerek yeni linkler keşfetmeye çalışırlar. Bulunan yeni linkleri daha sonra taramak üzere veritabanına kaydederler.
Taranan bu linkler, arama motorları tarafından bir süre sonra ziyaret edilerek taranır. Bu sayfada kullanılan tüm anahtar kelimeler, linkler, görseller, videolar hatta meta etiketleri dahil incelenerek sayfanın ne hakkında olduğu konusunda bilgi edinilir.
Son olarak dizine eklenen ve taranan bu sayfa arama motoru tarafında arama yapan kullanıcılara sunulur. Bu sunma işlemindeki sıralama ise farklı kriterlere göre değerlendirilir. Örneğin, Google’ın 200 civarında sıralama kriteri olduğunu biliyoruz.
Hem bu kriterler, hem de arama yapan kullanıcının lokasyonu, dili ve kullandığı cihazı da dikkate alınarak otomatik bir sıralama yapılır.
Google gibi arama motorları organik sıralamalara asla manuel müdahalede bulunmazlar.
Arama Motorları Nasıl Sıralama Yapar?
Google bu konuda bir kara kutu gibidir. Neden kara kutu diyorum? Çünkü, hiçbir sıralama kriterini resmi olarak açıklamazlar.
Ancak hem web yönergelerini okuyarak, hem test ve deneylere dayanarak hem de Googleblog ve çalışanlarının ürettiği içeriklere bakarak tahminlerde bulunuyoruz.
Kabaca sıralama faktörleri şu özelliklere bakarak belirlenir:
Backlink: 2016 yılında Andrey Lipattsev’in de yaptığı açıklamaya göre alınan backlinkler sıralama faktörü olarak en önemli kriterlerden bir tanesidir. Ancak alınan backlinklerin ne kadar kaliteli olduğu, sayıdan daha önemlidir.
Aramayla İçeriğin Alaka Durumu: Kabaca diyebiliriz ki, kullanıcının kullandığı anahtar kelimeler sizin sitenizde doğru yerlerde ve doğru şekilde kullanılırsa arama sonuç sayfasında yukarıda çıkma ihtimaliniz artar. Ancak anahtar kelimenin kullanılması yetmez, bunun yanında içeriğin doğru optimizasyonu da oldukça önemlidir.
Peki Google bunu nasıl anlar? Her arama motorunun rakip ettiği SEO metrikleri vardır. Kullanıcıların siteye girdikten sonra nasıl davrandığını bu kavramlar aracılığıyla anlar ve sıralama yaparlar.
İçeriğin Ne Kadar Güncel Olduğu: Bazı sektörlerde özellikle içeriğin ne kadar güncel olduğu kullanıcı tarafından önemlidir. Bunun farkında olan arama motorları da en güncel içerikleri kendi kullanıcılarının önüne çıkarmaya özen gösterir.
Örneğin, “en güncel proxy adresleri” araması yapan bir kullanıcı için birkaç sene önceki adresleri görmek istemeyecektir. Dolayısıyla, Google gibi arama motorları da bu tarz eski içeriklerin sıralamasını düşürecektir.
Site Otoritesi: Sitenin ne kadar otoriter olduğu güven açısından herkes için önemlidir. Arama motorları sitenin otorite puanına, aldığı backlinklere ve sosyal medyadaki gücüne göre karar verirler.
Sayfa Hızı: Web sayfalarının hızlı ve doğru şekilde açılması ziyaretçiler için oldukça önemlidir. Dolayısıyla, Google kendi kullanıcılarını memnun etmek için site hızı yüksek arama sonuçlarını sıralamada üste taşır.
Mobil Uyumluluk: İnternet kullanıcılarının artık %70’ten fazlası interneti cep telefonlarından kullanıyor. Dolayısıyla bir sayfanın mobil cihazlarda da doğru görüntülenebilir olması oldukça önemli bir sıralama kriteridir. Google mobil uyumluluk testi ile web sayfanızın mobile uyumlu olup olmadığını test edebilirsiniz. https://search.google.com/test/mobile-friendly?hl=tr
Nereden Para Kazanıyorlar?
Hiçbir arama motoru doğal yollarla elde edilmiş sıralamalara kesinlikle manuel müdahalede bulunmazlar. Bu gibi rekabeti bozan durumlarda Avrupa’da ve Amerika’da çok ciddi maddi yaptırımlar uygulanıyor.
O zaman arama motorları amme hizmeti mi yapıyor? Cevap, hayır.
Örneğin Google, Google ADS programı adı altında organik sıralamaların hemen üstünde dört sıraya kadar ücretli reklamlar yayınlıyor. Buradaki reklamları açık artırmaya çıkararak reklamverenlere en üstte çıkma şansı tanıyor. Reklamverenler bu alanlardan sitelerine gelen her ziyaretçi için Google’a belli bir ücret öderler.
Özetle, arama motorları ön tarafta oldukça kullanışlı ve kolay bir yapıya sahiptirler. Ancak arkaplanda onbinlerce bilgisayarın birlikte çalışarak sürekli test ve hesap yapmaya devam ederler.
Arama motorlarının nasıl çalıştığını bilmek SEO açısından oldukça önemlidir. Bu kompleks yapının nasıl çalıştığını öğrenmeden yola çıkmamalısınız.
Eğitmen Hakkında
